Dünya Siyasetinde İz Bırakmış Kadın Siyasetçiler
Sirimavo Bandaranaike
Dünyanın ilk kadın başbakanı olan Bandaranaike
17 Nisan 1916 ‘da daha sonra ülkenin
adını Sri Lanka olarak değiştireceği Seylan’ da doğdu. Babasının Seylan
Senatosu’nda üye olması sebebiyle hep siyasetin içinde büyüdü. Bandaranaike St.
Bridget Manastırında eğitim görmesine karşın pratikte bir Budist olarak yaşadı.
Sirimavo 24 yaşındayken ailesinin de
isteğiyle siyasette hızla yükselen Solomon Bandaranaike ile evlendirildi. Solomon
da siyasi kariyeri için Hristiyanlık dinini terkederek Budizmi seçmiştir. 4
Şubat 1948’ de ilan edilen Sri Lanka’nın bağımsızlığının ardından 12 sene sonra
Solomon Bandaranaike 1956 yılında Başbakan seçildi. Bandaranaike
1959 yılında aşırılık yanlısı bir Budist keşiş tarafından öldürüldü. Sirimavo
kocasının öldürülmesinin ardından zor günler geçiren Sri Lanka siyasetine
atıldı.
Kocasının kurduğu partinin
başına geçen Sirimova 1960 seçimlerinde duygusal konuşmalar yaparak tüm ülkeyi
gezdi. ‘Ağlayan Dul’ yakıştırılması yapılan Sirimova Bandaranaike 1960
seçimlerinde ezici bir üstünlük sağladı ve büyük bir başarı elde etti. Bu
başarının ardından modern dünyada ilk kadın başbakan olan Bandaranaike iç ve
dış politikada kocası gibi devam etti. Hükümet kontrolünde sosyalist ekonomik politikalar
yürüttü. Dış politikada ne batıya nede doğuya yaklaşmayarak dengeli politikalar
sürmek istedi. Dış ilişkilerde tarafsız ve bağımsız politikalar izleyen
Sirimova iç politikada Hristiyan grupların desteklediği özel okulları da
kapattı. 1965 seçimlerinde kaybeden Bandaranaike 1970 seçimlerinde beklenmedik
bir dönüşle tekrar Başbakan oldu. 1972 de Seylan olan ülkenin adını Sri Lanka
olarak değiştirdi. 1977 yılında iktidarı kaybeden Bandaranaike 1980’de parlamentonun
gücünü kötüye kullandığı gerekçesiyle suçlu bulundu ve siyasi hakları elinden
alındı.
1986’da siyasi hakları geri
verildi ve 1994’te başında olduğu Sri Lanka Özgürlük Partisi’nin kurduğu
koalisyonun seçimleri kazanmasıyla Devlet Başkanı olan kızı Chandrika Kumaratunga tarafından başbakan olarak atandı.Fakat düzenlemelerle yetkisi kısılan
Başbakanlık makamındaki son döneminde fazla etkili olamamıştır. 10 Ekim 2000’de
hayatını kaybetmiştir.
Margeret Thatcher
Margeret
Thatcher, 13 Ekim 1925 ‘te İngiltere’nin Grantham kasabasında doğdu. Esnaf bir
aileden geliyordu fakat babası Alfred
Roberts yerel siyasette aktifti. Margeret’ ın çocukluk yıllarında babası Grantham’ın
Belediye Başkanıydı. Margaret henüz küçük yaşta siyasetle tanışma şansına sahip
olmuştu. Gençlik yıllarında muhafazakar bir öğrenci derneğine üye olup siyasi
faaliyetlere katıldı.
Yıllar
sonra Margaret H. Thatcher, 'Muhafazakâr Parti'nin en genç adayı olarak
seçime katılıp (1950-1951) İşçi Partisi'nin en sağlam kalesinde
seçim mücadelesi vermeye başladı. Seçim çalışmaları esnasında zengin bir iş
adamıyla tanıştı ve aynı yıl evlendi. 1959 seçimlerinin ardından
parlemantoya girdi. 1960-70 arası siyasi kariyerinde ılımlı bir tutum izledi. Erkek eşcinselliğinin suç olmaktan çıkarılmasını savunan az sayıdaki
Muhafazakâr Parti milletvekilinden biriydi. Kürtaja izin verilmesi yönünde oy kullandı. 1970’de
muhafazakar parti seçimleri kazanınca Eğitim ve Bilim Bakanı oldu. 1974
seçimlerinin ardından Çevre ve İskan Bakanı oldu. 1975’te Muhafazakar Parti
Başkanlığına aday oldu ve kazandı.1976’da Soğuk Savaş döneminde SSCB'ye karşı yaptığı
eleştirisel bir konuşmasının ardından Sovyet Savunma Bakanlığı gazetesi Krasnaya Zvezda (Kızıl Yıldız), Thatcher'a
"Demir Leydi" lakabını taktı. Kısa sürede bu lakap bütün dünyaya yayıldı ve Thatcher
bu lakabı sevmişti. Boyun eğmeyen ve taviz vermeyen kişiliğinin sembolü olarak
benimsedi.
1979
yıllındaki seçimleri kazanan Thatcher İngiltere’nin ilk kadın başbakanı oldu.
Thatcher aynı zamanda Avrupa’da da seçilen ilk kadın başbakandır. Margeret
Thatcher üç seçim üst üste kazanarak 1979-1990 yılları arasında başbakanlık
yapmıştır. Hala en uzun süre İngiltere Başbakanlığı yapmış isimdir. Thatcher
uyguladığı radikal sağ politikalar sebebiyle hem destek hem de nefret
kazanmıştır. Neo-liberal ekonomi-siyaseti, Sovyet komünizmi karşıtlığı ,
Falkland Adalarını kontrol savaşları ağır eleştiriler almıştır. Sert siyaseti
ve liberal-muhafazakar siyasi anlayışıyla iz bırakmıştır. Thatcher 8 Nisan 2013
te Londra’da hayatını kaybetti.
Benazir Butto
Pakistan'ın Karaçi şehrinde 1953
yılında doğdu. Oxford Üniversitesi’nde eğitimini tamamladıktan sonra ülkesine
döndü. Babasının idam edilmesinden sonra 1984 yılına kadar ev hapsinde kaldı.
Ev hapsi bitince Pakistan'ı terk ederek, Büyük Britanya'ya yerleşti. Oradan
babasının kurduğu 'Pakistan Halk Partisi'nin liderliğini yaptı. Çimento
fabrikatörü zengin bir iş adamıyla 1987 yılında evlendi. Benazir Butto 1988
yılında katıldığı seçimleri kazanarak müslüman bir ülkedeki ilk kadın başbakan
ünvanına sahip oldu.
Ancak aradan iki yıl geçmeden
yoğun yolsuzluk suçlamalarıyla ve askeri güçlerin desteğiyle yeniden seçime
gidildi ve Butto devrildi. Fakat vazgeçmedi ve 1993 yılında yapılan seçimleri
ikinci defa kazandı. 1996 yılında yolsuzluk suçlamalarıyla kurmuş olduğu
hükümet yeniden düşürüldü. Yolsuzluk suçlamaları kesinlik kazanmamış olsa da
Butto, 1999 yılında Pervez Müşerref liderliğinde yapılan askeri darbe sonrası
ülkeyi terkederek Dubai'ye yerleşmek zorunda kaldı.
1999-2007 yılları
arasında yurtdışında sürgünde yaşadı. 18 Ekim 2007'de seçimlere katılmak üzere
Pakistan'a geri döndü ve başkanlığını yaptığı Pakistan Halk Partisi'nin seçim
mitinglerine katılmaya başladı. Benazir Butto, 27 Aralık 2007’de Ravalpindi’de katıldığı seçim mitinginden ayrılırken yapılan
bombalı saldırı sonucu hayatını
kaybetti.
Eski feodal
yapıya karşı Butto’nun mücadelesi Müslüman coğrafyasında bir ilkti ve önemli
bir mücadeleydi.
Angela Merker
2005
yılından itibaren dünyanın en güçlü kadını olan Angela Merkel Almanya'nın
Hamburg kentinde 1954 doğdu. İki Almanya'nın birleşmesine kadar Doğu Almanya'da
yaşayan Merkel, 1973-1978 yıllarında Leipzig Üniversitesi (Doğu Almanya) fizik
bölümünden mezun oldu. Berlin'de, kuantum kimyası üzerine doktora tezini verdi
ve daha sonra araştırmacı olarak kendi dalında çalıştı. Birçok makale
yayınlandı. Almanya Federal Cumhuriyeti'nin efsanevi şansölyesi Helmut Kohl
tarafından keşfedilerek, desteklendi ve 1990 yılında CDU (Hrıstiyan Demokrat
Birliği) partisinde siyasete girdi.
Helmut
Kohl aktif siyasetten geri çekildikten sonra Angela Merkel'in politik yıldızı
parladı. Gerhard Schröder (SPD) hükümetinin erken seçim kararı almasının
ardından 2005 yılında Merkel partisini iktidara taşıdı. Merkel, Almanya'nın 1871 yılında modern bir devlet olmasından bu yana
Almanya'yı yöneten ilk kadındır. Ayrıca Merkel II. Dünya Savaşı'ndan sonra
seçilmiş en genç şansölyedir. Merkel 2009 yılında yeniden başbakan seçildi ve
FDP ile bir hükümet koalisyonu kurmayı başardı. 2013 teki seçimlerde de aynı
başarıyı sağlayan Merkel şu an aktif siyasetteki en önemli isimlerden biridir.
Avrupa’daki
borç krizi, mülteci sorunu, Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi gibi konularda
gösterdiği liderlik
Merkel’i zirveye taşımış durumda. Avrupa’nın lokomotifi olan Almanya’nın gücünü
göz önüne alırsa günümüzde Avrupa’nın lideri durumunda da denilebilir. 2013 ‘te
Forbes dergisi tarafından Yılın Kadını, 2015’te Time Dergisi tarafından Yılın
Kişisi seçilen Angela Merkel’in başarılarını önümüzdeki yıllarda da sürdürmesi
büyük olasılık.
İndira Gandhi
19 Kasım 1917’de doğan İndira Hindistan' da 2 defa (1966-77, 1980-84) başbakanlık yapmış
politikacı. Hindistan tarihindeki tek kadın başbakan olan Gandhi, ayrıca en
uzun süre görev yapan ikinci başbakandır. Mahatma Gandhi ile bir akrabalığı
yoktur. Bankaları ve sigorta kuruluşlarını millileştirmiştir.1975 te
muhalifleri tutuklatıp özgürlükleri kısıtlayan bir dizi yasa çıkarması ağır
eleştirilere neden olmuştur.31 Ekim 1984 te Yeni Delhi' de vefat etmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder